Dla nauczycieli

Dzieci przebywające w przedszkolu wiele godzin dziennie, te nadpobudliwe i te spokojne mają czasem ograniczoną możliwość odpoczynku. Może powodować to występowanie fizycznego i psychicznego przeciążenia małych organizmów, co w efekcie wzmaga przejawy nadpobudliwości, agresji, osłabia dobre samopoczucie, nie sprzyja właściwej aktywności.
Jednym ze sposobów pomocy takim dzieciom jest organizowanie zabaw
z muzyką, sprzyjających rozładowaniu emocji, dających możliwość odpoczynku i osiągnięcia sukcesu. Ponieważ małe dzieci nie mają wglądu we własne stany psychiczne, ani też nie potrafią obserwować funkcjonowania swojego organizmu , można wykorzystać do takich zabaw mechanizm identyfikacji i naśladownictwa . Można prowadzić zabawy odprężające, relaksacyjne, lub słuchać klasycznej nastrojowej muzyki. Najlepiej wybrać muzykę spokojną i cicho nadawaną takich kompozytorów jak: Szuman, Mozart...Muzykę należy wzmocnić słowem, działaniem... Specjalnie ułożona bajeczka służyć może jako instrukcja zabawy, w której duży nacisk prowadząca kładzie na nastrój spokoju oraz uczucie ciężkości
i ciepła w kończynach.
Oto przykłady niżej opisanych zabaw relaksacyjnych z muzyką:

Zabawa I a
Dzieci inscenizując bajkę wcielają się w wymienione postaci.
Pewnego razu Miś Uszatek poszedł na wycieczkę do lasu. Świeciło słonko, było ciepło i wesoło. W lesie spotkał swoich dobrych przyjaciół, z którymi zawsze się bawił. Porozmawiał z jeżem...., poskakał po łące z zajączkiem..., poganiał za wiewiórką...,pograł w piłkę z kangurkiem...
Po wesołej zabawie Misiu poczuł się bardzo zmęczony i powędrował do domu.

Zabawa I b
Wszystkie dzieci stają się Misiem Uszatkiem i kładą się na kocykach lub dywanie:
Mamusia czekała już na Misia Uszatka i przygotowała mu ciepłe i miękkie
łóżeczko. Pomogła mu zdjąć ubranko i ułożyła do snu. W pokoju było cichutko bo wszystkie zabawki już spały.
- Misiu ułożył się wygodnie, zamknął oczka, rozprostował nóżki i rozluźnił rączki.
-Teraz Uszatek oddycha równo i spokojnie. Jest mu dobrze , przyjemnie i miękko.
-Leży Mis Uszatek i tak sobie myśli: Jest mi dobrze. Oddycham lekko i spokojnie.
Wszystkie zabawki teraz śpią. Za chwilę i ja zasnę.
- Czuje , jak moja prawa ręka staje się ciężka. Jest już bardzo ciężka.
- Czuję , jak moja lewa ręka staje się ciężka. Jest już bardzo ciężka, że nie mogę jej podnieść.
- Oddycham lekko, spokojnie.
- Nóżki też są leniwe.
- Najpierw prawa nóżka staje się ciężka, coraz cięższa. Jest już tak ciężka, że nie chce mi się nią ruszać.
- Lewa nóżka staje się ciężka, coraz cięższa. Jest już tak ciężka, że nie chce mi się nią ruszać.
- Głowa leży spokojnie. Czuje się dobrze. Jest bardzo cicho i spokojnie.
- Oddycham lekko, równo i spokojnie
- Czuję się dobrze .
- Jest mi przyjemnie i dobrze.
- Sen zamyka mi oczka. Zasypiam , zasypiam.

Zabawa I c.
Pobudzenie i powrót do zabawy w rytmie skocznej muzyki:
- Otwieram oczy. Czuje się jak po przebudzeniu z głębokiego i przyjemnego snu.
- Podnoszę do góry ręce, przeciągam się.
- Jestem wypoczęty i radosny.
- Jest mi wesoło i biegam radośnie z innymi dziećmi ...

Zabawa II
Dzieci na dywanie mają kocyki. W chwili, kiedy zaczynają płynąć dźwięki cichej, spokojnej muzyki, prowadząca snuje opowiadanie o zmęczonym misiu, a dzieci poddają się jej słownym sugestiom:
Pobawimy się w zmęczonego misia, który dużo pracował, potem bawił się na leśnej polanie
i bardzo się zmęczył.
- Wszystkie dzieci teraz myślą o misiu i robią to samo co on.
- - Miś układa się wygodnie w swoim łóżeczku - wy też połóżcie się wygodnie na swoich kocykach....
- Teraz miś będzie odpoczywał...
- Ma zamknięte oczy, jest mu ciepło i miło...Jego lewa noga jest taka ciężka, że nie może
jej nawet podnieść.
- Jest jej przyjemnie i cieplutko. I wasza lewa nóżka jest bardzo ciężka. Jest jej dobrze
i przyjemnie.
- Jego prawa noga jest także ciężka. I wasza podobnie, jest bardzo ciężka...
- .Lewa ręka jest zmęczona nie może się podnieść.....Jest jej dobrze....
- .Prawa ręka jest ciężka....
- .Miś bardzo się dziś napracował i z przyjemnością odpoczywa......
Prowadząca następnie przerywa opowiadanie na jakiś czas, a dzieci słuchają muzyki. Potem nieznacznie zwiększa głośność muzyki i dalej snuje opowiadanie o misiu, który czuje się wypoczęty, za chwilę obudzi się z drzemki.....Za jakiś czas prowadząca rozmawia o tym, jak
się czuły dzieci odpoczywając jak miś. Po relaksie tego typu, dzieci mogą przejść do zabaw nie wymagających dużej aktywności fizycznej.
Wykorzystując tę technikę, można tworzyć własne opowiadania, bliskie dzieciom, stosować je później do zabaw i ćwiczeń odprężających.

Zabawa III.
,,Nasionka” Prowadząca wycisza dzieci i prosi o zamknięcie oczu
. Dzieci przyjmują pozycje ,,nasionek”. Nasionka śpią. Słoneczko zaczyna świecić i nasionka kiełkują. Powoli zmieniają się w różne rośliny. Każdy pomyśli, jaką jest rośliną i na zakończenie zabawy powie o tym. Oczy cały czas zamknięte. ,,Rośliny” rosną, sprawdzają dotykiem
i gestem, jaki jest świat. Ktoś ,,wykiełkuje” szybciej, a inny nie może ,,wykiełkować”, ale stara się, wyrasta. ,,Rośliny” wyrosły z nasion, otwierają oczy, przyglądają się sobie.
Są uśmiechnięte, przyjazne, łagodne, spokojne.
Zabawa ta jest inna od poprzedniej. Dzieci nie poddają się bezpośrednio sugestiom prowadzącej, sytuacje przedstawiają ruchem wg własnej inwencji. Pojawia się tu element autokreacji. Podobieństwo tych zabaw tkwi w otwartym charakterze opowiadań w nich zastosowanych. Najważniejszym ich celem jest rozładowanie powstałych napięć, tworzenie uczucia spokoju i bezpieczeństwa.
Zabawy tego typu wzbudzają zainteresowanie dzieci zarówno tych nadpobudliwych, jak
i nieśmiałych. Należy jednak wprowadzać coraz to nowe drobne elementy, ażeby zapobiec znużeniu.